Wyniki wyszukiwania dla

Ryż - ziarenko życia

Ryż jest znany w Chinach od ok. 5000 r. p.n.e. To jedna z najczęściej występujących na świecie roślin uprawnych – zaraz po pszenicy. Ryż stanowi podstawę wyżywienia połowy ludzkości.
Dziś plantacje ryżu można spotkać niemal na całym świecie. Uprawia się go na wodnych albo suchych polach. Jednak najbardziej cenione są odmiany pochodzące z plantacji wodnych. W zależności od odmiany ryż dojrzewa 100–250 dni. Dojrzały ścina się po spuszczeniu wody, suszy się w suszarniach lub na groblach, zawieszony na żerdziach.

Jest smaczny, pożywny i zawiera bardzo niewiele kalorii, zatem jest znaczący dla osób na dietach odchudzających. 100 g ugotowanego ryżu to 93–112 kcal i zaledwie 1 g tłuszczu o korzystnych proporcjach nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ale to nie tylko kalorie są argumentem dla diet odchudzających. Otóż ryż odchudza dzięki niskiej zawartości sodu (2 mg/100 g) i stosunkowo wysokiej ilości potasu lekko odwadnia. Tkanki zatrzymują nieznaczną ilość wody, więc komórki tłuszczowe nie mogą wiązać substancji lipidowychczego następstwem jest spadek wagi.
Ponadto ryż nie zawiera glutenu co stanowi ogromną wartość w coraz bardziej powszechnej alergii na gluten.
Ryż zaspokaja głód na dość długo. Podczas gotowania zwiększa swoją objętość aż trzykrotnie, co może też mieć znaczenie ekonomiczne, bo już 50 g ziarenek ryżu zaspokaja głód na dłuższy czas.
Ryż jest lekkostrawny i łatwoprzyswajalny. Zdecydowanie bardziej niż ziemniaki i pieczywo.

Co dobrego w ryżu

Zebrane prosto z pola ziarnko ryżu otoczone jest srebrno-brązową osłonką. W środku ziarenka znajduje się zarodek bogaty w pełnowartościowe białka o składzie zbliżonym do aminokwasów zwierzęcych. Tego białka nie ma zbyt wiele, ale jest zbudowane z aminokwasów egzogennych, których organizm sam nie wytwarza, a które sami czerpiemy z pożywienia. Ponadto ryż zawiera witaminy z grupy B (regulują pracę układu nerwowego), a także witaminy K i E (chroni przed wolnymi rodnikami) i wapń, żelazo oraz cynk (poprawiają odporność), potas (reguluje ciśnienie krwi), fosfor, mangan, magnez (koi nerwy i poprawia koncentrację)
Jednak nie każdy ryż jest tak samo zdrowy. najbardziej pożądany jest ryż brązowy i paraboliczny. Jeśli wolisz ryż biały, wybierz długoziarnisty - jest bogaty w błonnik i lepiej trawiony.

Photo credit: ~MVI~ (warped) / IWoman / CC BY

Ryż brązowy, a ryż biały

Ryż brązowy ma zachowaną osłonkę, zarodek i balastową warstwę otrębów, a tam właśnie jest większość witamin i minerałów. Natomiast ryż biały uzyskuje się przez zeszlifowanie lub łuskanie z zewnętrznych osłonek. Ma zdecydowanie mniej witamin, biopierwiastków i błonnika niż ryż brązowy.
Na terenach, gdzie biały ryż jest głównym składnikiem pożywienia, występuje większe ryzyko zachorowania na beri-beri, chorobę spowodowaną niedoborem tiaminy (wit. B1) i innych składników mineralnych. Istnieje też zależność pomiędzy zachorowaniem na cukrzycę typu II, a codziennym zjadaniem białego ryżu. Powoduje bowiem gwałtowny (choć krótkotrwały) skok poziomu insuliny, z czym związane są zmiany poziomu glukozy we krwi.
Brązowy ryż ma krótszy okres przydatności do spożycia, więc producenci poddają go obróbce. Ryż parboiled, poddawany obróbce pod ciśnieniem, w 80 proc. zachowuje witaminy i minerały (cenne substancje z łupiny „wprasowane” zostają w ziarno). Jak każdy biały ryż traci jednak swoje substancje balastowe.
Ryż biały ma nieograniczoną przydatność do spożycia. W oryginalnym opakowaniu można przechowywać go latami.

Właściwości lecznicze brązowego ryżu

• korzystnie wpływa na stan serca i układu krwionośnego

• obniża poziom złego cholesterolu

• reguluje po ziom cukru we krwi, chroniąc przed cukrzycą

• pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu nerwów i mięśni

• ma działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające – neutralizuje uszkadzające komórki i wywołujące zmiany nowotworowe wolne rodniki

• może być pomocny w leczeniu nowotworów

• olej z ryżu jest bardzo zdrowy jeśli chodzi o skład jak i wysoką temperaturę dymienia. Posiada nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i -6, które obniżają poziom złego cholesterolu i trójglicerydów, a więc ryzyko miażdżycy i zawału. Zawiera także gamma oryzanol, który niszczy wolne rodniki i po wstrzymuje powstawanie komórek nowotworowych, a ponadto opóźnia procesy starzenia się i łagodzi objawy klimakterium.

Ryż  w leczeniu raka

Jak wskazują badania, sok z komórek ryżu radzi sobie z komórkami nowotworowymi człowieka tak samo lub nawet lepiej niż lek o nazwie Taxol. Co więcej, ma jedną właściwość, której medykament nie posiada – jest łagodny dla komórek zdrowych. Odkrycie to może dać początek nowym, skuteczniejszym metodom leczenia nowotworów.
Naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego w Michigan, na czele których stał biolog Ramakrishna Wusirika, stworzyli swoisty koktajl antyrakowy z komórek macierzystych ryżu, który wyhodowali w swoim laboratorium przy użyciu nasion odmiany ogrodowej ryżu o nazwie Oryza sativa, czyli ryż siewny. Następnie zebrali wydzielinę z tych komórek, nazywanych kalusami, i sprawdzili, jak zareagują na nie komórki nowotworowe jelita grubego i nerki.
Po 96-godzinnym oddziaływaniu roztworu z ryżu na komórki nowotworowe, zabitych zostało aż 95% komórek rakowych nerki oraz 83% komórek rakowych jelita grubego, podczas gdy komórki zdrowe nie poniosły praktycznie żadnych szkód (uszkodzeniu uległo mniej niż 5% komórek). Jak podają badacze, Taxol – środek farmaceutyczny stosowany w leczeniu raka, także zniszczył komórki nowotworowe (ponad 80% zarówno w przypadku komórek rakowych nerki, jak i jelita grubego), jednak wpłynął negatywnie na komórki nieobjęte zmianami (zniszczył ponad 20% zdrowych komórek).

Także badacze z Uniwersytetu Stanowego w Luizjanie poddali testom otręby z czarnego ryżu i zauważyli, iż zawierają one dużą ilość antocyjanin, czyli przeciwutleniaczy, które u roślin odpowiadają za ciemny kolor. U człowieka zabezpieczają one naczynia krwionośne i chronią komórki przed uszkodzeniami DNA, które mogą być przyczyną powstawania zmian nowotworowych. Oprócz przeciwutleniaczy ryż dostarcza organizmowi także błonnika oraz związków roślinnych zapobiegających schorzeniom serca oraz rakowi.

Badania nad właściwościami antyrakowymi ryżu przeprowadzono również w Chinach, gdzie powszechnie stosuje się czerwony ryż drożdżowy. Jest to produkt znany od tysięcy lat, używany w kuchniach jako przyprawa lub barwnik. Słynie on z korzystnego wpływu na układ pokarmowy i krążenia, jednak najnowsze eksperymenty ujawniły kolejną właściwość czerwonego ryżu drożdżowego. Wyniki badań opublikowanych w „American Journal of Cardiology” sugerują, że zmniejsza on ryzyko śmierci w wyniku zachorowania na nowotwór o ponad 75%, a także obniża ryzyko wystąpienia schorzeń serca o 33%, a ponownego zawału o 45%.

Na Uniwersytecie w Canterbury przeprowadzono badania potwierdzające tezę, że spożywanie ryżu może pomóc w ograniczeniu zachorowalności na raka jelit. Pracująca na uczelni prof. Ann Richardson jest zdania, iż szybki wzrost liczby osób ze zdiagnozowanym nowotworem jelit w Japonii i Hongkongu związany jest ze zmianami stylu odżywania, które nastąpiły w tych państwach na przestrzeni ostatnich 50 lat. W przeciągu 20-30 lat spożycie ryżu w Japonii zmalało o prawie 50%. Tymczasem w krajach takich jak Chiny czy Indie, gdzie nie zaobserwowano spadku spożycia ryżu, statystyki dotyczące raka jelit są wciąż niskie. Jak sugeruje Richardson, liczba zachorowań na raka jelita grubego wzrosła zbyt szybko, abyśmy mogli mówić o zmianach genetycznych. Dlatego najprawdopodobniej mamy do czynienia z utratą któregoś z czynników obronnych.